İranlılar cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda radikal ve reformist arasında seçimler yapıyor
İranlı seçmenler, katı tavırlı eski nükleer müzakereci Saeed Jalili ile İran’ın Şii teokrasisinin ilkeleri ve reformistlerle ittifak kuran kalp cerrahı ve uzun süredir milletvekili olan Masoud Pezeshkian arasında bir seçim yapmakla karşı karşıya.
Yıllar süren ekonomik mücadeleler, kitlesel protestolar ve gerilimlerden sonra İslam Cumhuriyeti’nde halkın ilgisizliği yaygınlaştı.
28 Haziran’da yapılan ilk tur oylamada hiçbir adayın yüzde 50’den fazla oy alamaması, ikinci tur eğitimi zorunlu kılındı. Yüzde 39,9’luk katılım aynı zamanda İran seçimlerinde başarısızlık kadarki en düşük katılım oldu.
Tutuklu Nobel Barış Ödülü sahibi Narges Mohammadi de dahil olmak üzere boykot çağrıları yapıldı.
Son sözü Hamaney söyledi
İran’ın 85. dönemi Dini Lideri Ali Hamaney, devletle ilgili tüm değişiklik son sözü söyleme hakkına sahip ancak başkanlar ekonomi politikalarını Batı ile çatışma veya müzakere yönünde yönlendirebilir.
1979 İslam Devrimi’nden bu yana olduğu gibi, radikal değişim yapanlar oylamaya katılamayacak, oylamanın kendisi ise uluslararası takipler tarafından denetlenmeyecek.
Oylama, Orta Doğu’yu Gazze Şeridi üzerinden daha da derinden sarsan gerilimin ardından geldi. Tahran’ın bölgede silahlandırıldığı Lübnan Hizbullahı ve Yemen’deki Husi isyancıları gibi milisler arasında gruplara katılıyor ve saldırıları artıyor.
Bu arada İran, silah nükleer silahlarının yakın varlığını uranyum zenginleştirmeye devam ediyor ve birden fazla nükleer silah yapma seçmesi durumunda yeterli büyüklükte bir stok bulunduruyor.
Şu anda Pezeshkian’ı destekleyenlerin dünya güçleriyle vardığı 2015 nükleer anlaşmazlığı, 2018’de dönem Başkanı Donald Trump’ın Amerika’yı tek taraflı olarak anlaşmadan kopmasının ardından sona erdi. O zamandan bu yana, katı görüşlüler her kademede iktidarı ele geçirdi.
Hamaney seçimlerinde ilk oylarından birini evde kullandı ve televizyon kameraları ve fotoğrafçılar onu oy pusulasını sandığa bırakırken yakaladı.
Hamaney, geçen hafta oy uygulamalarının ülkedeki Şii teokrasisine karşı olmadığını söyledi. Hamaney, “İnsanların coşkusunun eskisinden daha fazla olduğu duyuldu” dedi. “İnşallah insanlar oy verir ve en iyi adayı seçerler.”
Devlet televizyonu, ülke genelindeki oy verme yerlerinde mütevazı konuşmaların görüntülerini yayınladı.
Celili seçilirse İran ne kadar sert davranacak?
18 yaş üzerindeki 61 milyondan fazla İranlı oy kullanma hakkına sahip olup bunların yaklaşık 18 milyonu 18 ila 30 yaş arasındadır. Seçimlerin yerel saatle 18.00’de (16.30 CET) sona ermesi planlanıyor. Ancak geleneksel olarak azaltmanın artırılması için bu süre gece yarısına kadar uzatılıyor.
Cuma günkü seçimler, 1979’dan bu yana yapılan ikinci başkanlık ikinci turuna işaret ediyor. İlki, 2005’te katı görüşlü Mahmud Ahmedinejad’ın eski Cumhurbaşkanı Ekber Haşimi Rafsancani’yi mağlup etmesiyle gerçekleşti. Ahmedinejad yönetimi altında İran, gelişen nükleer programın yanı sıra 2009 Yeşil Hareket protestoları ve onları ezen baskılar nedeniyle uluslararası yaptırımlarla karşı karşıya kaldı.
Pezeshkian’ın destekçileri Celili’yi Tahran’a “Taliban tarzı” bir hükümet açısından iyileşmişken Celili, Pezeshkian’ı korku tacirliği yapan bir kampanya yürüttüğü için eleştirdi.
63 yaşındaki Raisi, 19 Mayıs’ta ülkenin dışişleri bakanı ve ölenlerin de kaybettiği helikopter kazasında hayatını kaybetti. Hamaney’in himayesi ve dini liderin güçlü halifi olarak görülüyordu.
de pek çok kişinin onu, İran’ın 1988’de gerçekleştirdiği toplu infazlardaki rol ve zorunlu üniformayı uygunsuz şekilde taktığı iddiasıyla polis tarafından ele geçirilen genç bir kadın olan Mahsa Amini’nin 2022’deki ölüm üzerine yapılan protestoların ardından Yine de destekleyici kanlı baskılardaki rolü nedeniyle tanıyordu. başörtüsü veya başörtüsü.
