Rusya, birlik sayılarını ve konvansiyonel silah stoklarını, olası doğu-batı çatışmalarını yönetmek için kullanmak, Soğuk Savaş döneminden kalma önemli bir güvenlik anlaşmasını zorla terketmek için sadece bir lastik damgası oyu oluşturuyor.
Rusya parlamentosunun üst kanadı olan Federasyon Konseyi, Duma’nın yasayı onaylamasından bir hafta sonra, 24 Mayıs Çarşamba günü Rusya’nın taşınmasını değerlendirecek.
Devlet Duması sözcüsü Leonid Slutsky Salı günü anlaşmanın “yalnızca kağıt üzerinde var olduğunu” söyledi.
Başkan Vladimir Putin, 10 Mayıs’ta, Kasım 1990’da Paris’te 34 NATO ülke temsilcisi ve Varşova Paktı üyesi tarafından imzalanan ve iki yıl sonra onaylanan Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması’nı “kınayan” bir yasa binası binası sundu.
Peki, Moskova’nın mezrasının önemi nedir ve bunun Avrupa güvenliği için ne gibi etkileri vardır?
Euronews üç uzman görüşü sordu:
Berlin duvarının yıkılmasından bir yıl sonra imzalanan AKKA anlaşması, Soğuk Savaş düşmanlıklarının çözülmeye devam ettiği bir dönemdeki silahların kaldırılması için bir yol haritasını ortaya koydu. Kaç asker ve silahın, nerede ve ne kadar süreyle tutulma şartı koştu.
Otuz yıl sonra, sahadaki güvenlik durumu ve siyasi iklim çok farklı.
Kaç silah?
Kendini ABD’de güvenlik önlemlerine adamış bir düşünce kuruluşu olan GLOBSEC’te güvenlik politikası uzmanı Marcin Zaborowski, “AKKA, onun devletini stoklayabileceği, konvansiyonel güçlerin ile ilgili çok net korumalar geneli ve aynı zamanda teftişlere de izin veriyordu” dedi. Avrupa.
Ne kadar süreliğine?
Bruno Lété, “Metin, kalıcı ve kalıcı olmayan askeri teçhizat arasında bir fark olduğunu belirtiyor” diye açıklıyor. “Örneğin Rusya, NATO’yu 2007’de Romanya ve Bulgaristan’da askeri üsler çalışanları çalışmakla suçladı.
Ve nerede?
Bruno Lété, “Anlaşmanın coğrafi yönünün Orta ve Doğu Avrupa ile çok ilgisi var” diyor. “En bölgeleri Baltık bölgeleri, Karadeniz ve Kafkaslar. Bunlar, Rusya ve ABD’nin her zaman bölgeleri AKKA Antlaşması’na uymamakla suçladıkları üç hareketli gerilim bölgesidir.
“Rusya, 1990’ların oğullarından beri anlaşmaya uymuyor”.
Rusya’nın anlaşmadan heyecanlanması oldu. Marcin Zaborowski, “Rusya anlaşmasının bedeline hemen uymadı” diye açıklıyor. “Zaten 1990’larda Rusya, Gürcistan ve Moldova’da askeri üsler kurdu ve anlaşmanın hükümlerini teslim ederek orada konuşulmuş birliklerini geri çekmeyi reddetti.
Rus yönetiminin başkan yardımcısı Dimitri Medvedev, Duma’nın işleyişinden memnuniyetle tatmin olmadı. Telegram hesabından “Sonunda Duma, AKKA Antlaşması’ndan vazgeçti. Bu belge 2007’den beri ilgisiz.”
Rusya’nın 2007’de müzakereleri devam etmemesinin nedeni, ABD’nin Bulgaristan ve Romanya’ya askeri üsler yerleştirme planından sonraydı. Bruno Lété, “ABD bu üslerin kalıcı olmayacağını açıkça belirtmişti. Bunlar geçiciydi. AKKA Antlaşması’nın şartlarına buna izin veriyor. Ancak Rusya, ABD’yi bu üsleri kalıcı yapmak istemekle suçladı” diye açıklıyor Bruno Lété.
Rusya’nın NATO’yu kendisinin anlaşmadan çekilmeye zorlamakla suçlamasının nedenlerinden biri de budur. Uzman, “Rusya, NATO devletinin anlaşmayı düzeltmeleri için bir yapısal liste kalıcılığı. Ancak Rusya’nın NATO devletinin yürütme koşulları kesinlikle kabul edilemezdi. Temelde, bu koşullar NATO üyelerinin devletlerinin savunmasını tehdit atardı.”
2015 yılında Rusya, anlaşmanın diğer imzacıları ile askeri bilgi alışverişini ve teftişlerini durdurdu.
“Sembolik” bir jest
Uzmanlara göre, Rusya’nın kararı çok az somut sonuç olan bir jest. Chatham House Rusya uzmanı Keir Giles, “AKKA Antlaşması’ndan resmi olarak çekilmek yalnızca bir formalite” dedi.
“Bu sadece bir gösteri. Gerçekte hiçbir etkisi yok. Rusya 2007’de anlaşmaya uymayı bıraktı ve 2015’te teftişleri durdurdu.”
Pratik bir bakış açısı
Bruno Lété’ye göre endişelenecek bir şey yok: “Rusya’nın şu anda sahip olduğu ağır ekipman miktarına bakma, anlaşmanın operasyon sınırlarında çok altında. Geri çekilmenin etkisi sıfırdır. Araştırmacı, bunu daha çok Rusya’nın Batı üzerindeki baskı şebekelerine yönelik zayıf bir siyasi girişim olarak tüket” dedi.
Zaborowski’ye göre Vladimir Putin, Batı’ya açık bir mesaj göndermeye çalışıyor. “Biz Soğuk Savaş’ın geri döndüğünü söylüyor. Size düşmanım gibi davranacağım’. Bize Ukrayna’ya verdiğimiz yardımın Rusya tarafından kabul edilmesi gerekmediğini ve bunun ‘Ukrayna bizim düşmanımız, siz de öyle’ anlamının geldiğini anlatmak istiyor.
