Son dönemlerde İsveç’te bir avuç İslam karşıtı aktivist tarafından Kuran’a yapılan alenen saygısızlık, Müslüman ülkelerdeki öfkeli bir tepkiye yol açtı ve bu tür eylemlere neden izin verilmesine bir son verilmesi gerektiğini dile getirdi.
Son olayda Perşembe gününde İsveç’te yaşayan bir Iraklı, Stockholm’deki Irak Büyükelçiliği ön iki kişilik bir mitingde İslam’ın kutsal kitabına tekme attı. Protestoya, bir avuç karşı gezgini güvenli bir mesafede tutan İsveç polisi izin verdi.
Aynı Iraklı, polis tarafından onaylanan benzer bir protestoda geçen ay Stockholm’deki bir caminin cephesi Kuran yaktı.
İsveç’teki en son protestolara karşı Cuma günü İran, Irak ve Lübnan’da gösteriler planlandı. Irak Başbakanı Muhammed Şii el Sudani de talimat verdi. İsveç büyükelçisinin sınır dışı olmasıIrak’tan ve Irak maslahatgüzarlarının İsveç’ten girişi.
İşte İsveçli kurumlarındaki okullardaki protestolarla nasıl başa çıktıklarına bir göz atın.
İsveç’te Kuran’a hakaret etmek serbest mi?
İsveç’te özellikle Kuran’ın veya diğer dini metinlerin yakılması veya saygısızlık muhafazasında yasaklayan bir yasa yoktur. Birçoğu Batı’da olduğu gibi, İsveç’te de saldırı yasası yok.
İsveç makamları bu tür vergileri durdurabilir mi?
Çoğu Müslüman ülke, İsveç hükümetine protestocuların Kuran’ı yakmalarını durdurmasında bulundu. Ancak İsveç’te gösterilere veya halka açık toplantılara izin verilip verilmeyeceğine hükümet polis değil karar verir.
İfade kısıtlaması İsveç anayasası tarafından korunmaktadır. Polisin, kamu güvenliğine yönelik riskler gibi, bir gösteri veya halka açık toplantı iznini reddetmek için özel hususları belirtmesi gerekir.
Stockholm polisi, İsveç Güvenlik Servisi’nin bu tür eylemlerin İsveç’e yönelik terör saldırıları riskini artırabileceği yönündeki değerlendirmelerine bulunarak Şubat ayından sonra Kuran-yakma protestoları için yapılan iki başvuruyu reddetti. Ancak daha sonra bir mahkeme, polisin daha somut tehditler dile getirmesini gerektiren bu kararları bozdu.
Kuran yakma nefret söylemi olarak kabul edilebilir mi?
İsveç’in nefret söylemi yasası, ırk, etnik köken, din, cinsel istismar veya cinsiyete dayalı insan güdülerine karşı kışkırtmayı yasaklamalar.
Bazıları, Kuran’ı yakmanın Müslümanlara karşı tahrik teşkil ettiğini ve nefret söylemi söylemesi gerektiğini söylüyor. Diğerleri, bu tür eylemlerin mahkemelerden bölümlerinde İslam dininin hedef alındığı ve din eleştirisinin ifade özgürlüğü kapsamına alınması gerektiğini söylüyor.
Adalet kurallarının rehberlik isteyen İsveç polisi, Haziran ayında Stockholm’de bir caminin dışında Kuran’ı yakan ve Perşembe günü İslam’ın kutsal kitabına tekrar saygısızlık eden adama karşı ön nefret suçu suçlamasında bulundu. Onu zorla suçlayıp suçlamamaya savcılar karar verecek.
İsveçli işletmeler Müslümanları ve Kuran’ı ayırıyor mu?
Son zamanlarda Kuran’ın yakılmasından derinden yaralanan İsveç’teki bazı Müslümanlar, İsveç polisinin diğer dinlere ait kutsal kitaplara saygı gösterilmesine izin vermek vermeyeceğini sorguladı.
Müslümanlara göre Müslüman bir adam bunu test etmeye karar verdi ve geçen Cumartesi İsrail Büyükelçiliği cephesi Tevrat ve İncil’i yakmayı planladığını söyleyen bir protesto düzenlemek için izin düzenlemesinde bulundu.
İsrail hükümet görevlileri ve Yahudi gruplarını tutuklama kınadı ve İsveçli görevlileri bunu durdurmaya kalktı, ancak polisin gözaltına alınmasını alıkoydu. Ancak önceki olay yerinde adam planlarından geri adım attı.
Dünyanın başka yerlerinde küfürler nasıl görülüyor?
Küfür birçok ülkede suç sayılıyor. Bir Pew Araştırma Merkezi analizi, incelenen 198 ülke ve bölgeden 79’unda, 2019’da kitaplarla ilgili, “Tanrı’yı veya kutsal kabul edilen insanları veya küçültücü olarak kabul edilen konuşma veya bölümleri” olarak tanımlanan bölümleri yasaklayan verilere veya politikalara sahip olduğunu buldu. En az yedi ülkede – Afganistan, Brunei, İran, Moritanya, Nijerya, Pakistan ve Suudi Arabistan – potansiyel bir ölüm cezası taşıyordu.
