Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2011-2020 yılları arasında Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri bilgileri ve Adalet Bakanlığı’nın İsimli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’nün 2021 ve sonrasındaki datalarına nazaran, Türkiye’de kabahat oranlarında değişiklikler yaşandı. Ceza infaz kurumlarındaki hükümlü sayısı 2011 yılında 80 bin 96 kişi iken, 2023 yılında bu sayı 1 milyon 43 bin 138 bireye yükseldi.
SUÇ ORANLARINDA REKOR ARTIŞ!
12 yıl içinde yüzde 1202 oranında artış yaşanan hükümlü sayısındaki en büyük yükseliş yüzde 4 bin 810 oranında olan “uyuşturucu yahut uyarıcı husus kullanma, satın alma” hatasında görüldü. Bunu, yüzde 4 bin 801 artışla “dolandırıcılık” cürmü takip etti. Üçüncü sırada ise yüzde 4 bin 126 oranında bir artışla hırsızlık yer aldı. Yani uyuşturucu kullanma ile dolandırıcılık cürmünden karar giyen sayısı 48, hırsızlık kabahatinden karar giyen kişi sayısı ise 41 kat arttı.
DOLANDIRICILIK VE HIRSIZLIK ARTTI
Enflasyon ve cürüm oranları TÜİK’in 2011’den 2023 sonuna kadar yayımladığı TÜFE endeksi bilgilerine nazaran, enflasyon oranı yüzde 918 arttı. Kabahat kapsamları da yıllar içinde değişti ve bu değişimlerle birlikte ortaya çıkan tablo şu formda şekillendi:
Finansal kabahatler ortasında yer alan çek kanunlarına muhalefet, sahtecilik, zimmet, rüşvet, kaçakçılık, İcra İflas Kanunu’na muhalefet, banka ya da kredi kartlarının berbata kullanılması ve Vergi Yol Kanunu’na ait cürümler da incelendiğinde, tablo benzeri bir eğilim izledi.
Finansal cürümler olarak sayılabilecek cürümlerin ayrıntılarına bakıldığında, 2013-2021 yılları ortasında çek kanunlarına muhalefetle ilgili bilgi bulunmazken, sahtecilik, zimmet, rüşvet, kaçakçılık ve İcra İflas Kanunu’na muhalefet cürümlerine dair bilgiler sırf 2021 sonrasındaki periyotta yer aldı. Banka yahut kredi kartlarının berbata kullanılması hatalarına dair datalar de 2021 sonrasında raporlandı, tıpkı şekilde Vergi Usul Kanunu kabahatleriyle ilgili bilgiler de sırf 2021 yılına ilişkin. Bu hataların toplamında ise 12 yıl içinde yüzde 1’lik bir azalma görüldü.
Ekonomim’den alınan habere nazaran dolandırıcılık ve hırsızlık, en yüksek artışı gösteren cürümler ortasında yer alırken, “Yağma (Gasp)” hatasında ise 12 yılda yüzde 764 oranında bir artış yaşandı. 2021 sonrasında hata kapsamlarında yapılan değişiklikler ise dikkat alımlı bir halde dikkatleri üzerine çekti.
Bu kabahatlerin enflasyonla alakasına bakıldığında, bilgiler ortasında emsal bir artış ve değişim gözlemlendi.
‘ENFLASYON AHLAKI BOZAR’
Prof. Dr. Hakan Kara, enflasyonun ahlaki tesirlerini vurgulayan bir açıklama yaptı. Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Merkez Bankası eski Başekonomisti Kara, toplam karar giyilen kabahatler ortasında dolandırıcılığın artışını enflasyonla ilişkilendirerek, “Enflasyon ahlakı bozar” formunda bir yorumda bulunmuştu.
https://twitter.com/ali_hakan_kara/status/1876532422717964736
SUÇ VE GELİR EŞİTSİZLİĞİ
“Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluğun Suçluluk Oranına Tesirine Yönelik Bir Araştırma” isimli çalışmaya nazaran, gelir eşitsizliği ile hata ortasındaki ilgi, cürümle ilgili literatürde kıymetli bir yer tutmaktadır. Bilhassa nispî yoksulluk teorisi bağlamında, ekonomik eşitsizlik toplumsal tansiyonlara yol açarak hata oranlarını artırmaktadır. Beşerler, daha varlıklı bireylerle karşılaştırıldıklarında kendilerini mülksüz ve dışlanmış hissederek hata işlemeye yönelebilmektedir.
Yoksulluk sadece maddi eksiklik değil, tıpkı vakitte toplumsal normlardan ve ömür standartlarından mahrumluk manasına gelir. Bu yüzden hata aksiyonları ile servet ve gelir dağılımındaki eşitsizlik ortasında direkt bir münasebet bulunmaktadır. Yoksulluğun arttığı bölgelerde, cürüm oranlarının da paralel olarak yükseldiği gözlemlenmektedir.
EKONOMİK EŞİTSİZLİK VE SUÇ
Ekonomik eşitsizliğin hatası nasıl artırdığına dair yapılan araştırmalar gelir dağılımındaki bozulmaların hata oranlarını artırdığını ortaya koymaktadır. Varlıklı ile yoksul ortasındaki farklar hata sürece olasılıklarını etkileyen en değerli faktörlerden biri haline gelmiştir.
