Bosna-Hersek bir kez daha karşılaşmada kaldı. AB ve NATO’nun değişiklik gösterdiği ülkeye sahip olan Brüksel’in bu yılın başlarında kapıyı ardına kadar açmasına rağmen her iki tarafta da taviz veriyor.
Uluslararası toplumda, onlarca yıl önce yıkıcı bir etnik çatışma yaşayan ülke ancak iki üye üye olmak yoluyla istikrara kavuşturulabileceği yönündeki ısrarına rağmen, Rusya’nın Sırp egemenliğili Sırp Cumhuriyeti’ndeki (SC) artan varlığı, şu endişeleri yeniden alevlendi: Brüksel ile Moskova arasında kalan Yaklaşık 3,2 milyon nüfuslu Batı Balkan ülkesi bunun sonucunda parçalanabilir.
Ülkenin istikrarına ilişkin tartışmalar, Avrupa’daki İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşanan en kötü savaşın olduğu 1990’lardaki çatışmayı hatırlatacak bir tırmanma korkusunu artırdı.
Üç büyük güney Slav etnik grubu (Sırplar, Hırvatlar ve Boşnaklar) Rusya’da hakim olan bir ülkede, en çok Doğu Ortodoks olan etnik Sırplarla algılanan tarihi ve dini bağları nedeniyle her zaman potansiyel olarak büyük bir bölücü olarak görülüyordu.
1995 yılındaki savaşın sonunda sona erdirmek için yönetilen ABD destekli Dayton Barış Anlaşmaları, Bosna’da iki ana idari birim oluşturuldu: SC ve Boşnak-Hırvat çoğunluklu BH Federasyonu.
İki noktada, ona bir üyenin üç etnik gruptan birinin temsil ettiği üçlü başkanlık sistemiyle eyalet düzeyindeki kapsamı bir hükümet ve ordu, güvenlik ve güvenlik de dahil olmak üzere ülkenin ana kurumlarını denetleyen bir bakanlar kurulu ile bir miktar özerklik verildi. üst yargı ve vergi idaresi.
Barışın aynı zamanda, ülkenin üç ana etnik grubu için iç siyasetin hakimiyeti ve kilit karar alma parçaları üzerinde sahibi olmasını sağlayan, başlangıçta döndürme gücü olan bir yargı labirentiyle birleştirilmiş en karmaşık siyasi sistemlerden birinin de yarattığı.
Bosna hiçbir zaman tamamen bir araya gelmemiş olsa da, üç tarafın yeniden birlikte çalışması ve zaman zaman fikir birliğinin var olabilmesi, ülkenin bir şekilde işlerlik kazanabileceği ve AB yolunda ilerleyebileceği inancını doğurdu. ve NATO’nun seçilmesi.
Ancak yıllar süren ekonomik durgunluk, süregelen büyük beyin göçü ve ülke biriminin artan milliyetçi bilgilendirmeler arasında ortak bir zemin bulmadaki kesintisi, sıradan insanların hayatlarının bir daha farklı verim verimi performansı.
Buna Brüksel, ülkedeki AB seçeneklerine ilk başvurudan sekiz yıl sonra, Mart ayında Bosna’ya adaylık teklifleri verdi; kullanılan bu hamleyi Kremlin’e karşı çaydırıcı olarak görüyor.
Brüksel-Moskova tahterevallisi
SC’de insanlar, büyümenin Brüksel’e mi yönelmesi yoksa bunun yerine Belgrad’la bağlarını mı güçlendirmesi doğal konularda sıklıkla ikiye ayrılıyor.
Anketlere göre Bosnalıların çoğu ülkelerin AB’ye katılmasını isterken, Milan gibi özelliklerini saklamayan muhalifler Brüksel’in SC sakinlerine güneşlenebileceği çok az şeye layık görüldü.
euronews, “Bu yanlış bir sistem. Halkıma ve ülkeye çok kötü şeyler getiriyorlar.” Dedi.
Ancak Avrupa ile daha yakın bağları savunanlar da var. Banja Luka’nın bir başka sakini olan Arian, AB’nin saklanmasının getirebileceği güvenlikler konusunda ortak arzularını dile getirdi.
“Ben de Avrupa Birliği’ne girmek isterim çünkü pasaportumu yanıma almadan seyahate çıkmamayı çok isterim.”
NATO’ya gelince, SC’nin başkanı, Milorad Dodik, anlaşma konusunda oldukça katıydı: Yaklaşık 3,2 milyonluk Balkan ülkesi, kendisi bu konuda söz sahibi olduğu sürece asla ittifaka katılmayacak.
Bölgedeki pek çok Sırp hala 1990’larda, Belgrad rejiminin diktatörü Slobodan Milošević’in eski Yugoslavya’da bir dizi savaşa dahil olmasına tepki olarak gösterilen, Bosna’da ve daha sonra ciddi savaş suçlarıyla devam eden NATO bombalama kampanyasının kurbanları olarak görülüyor. , Kosova.
Rusya’da, ABD ve AB destekli Boşnaklar ve Bosnalı Hırvatlar tarafından sürekli olarak baltalandığına inandıkları ulusal çıkarlarını gerçekten koruyabilecek bir dost ve müttefik görünüyorlar.
Rusya gerçekten bu kadar etkili mi?
SC ile Rusya arasında Sırp Cumhuriyeti’nde büyüyen bağlara yadsınamaz; Dodik’in, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı tam işgalinden bu yana Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i birkaç kez ziyaret eden az sayıda Avrupalı liderden biri olması gerçeğinde görülüyor.
Bazıları Dodik’in NATO’ya karşı direnişinin doğrudan ittifakın Avrupa’ya daha fazla tedaviye izin vermemek isteyen Kremlin’den gelebileceğine inanıyordu.
Ancak Bosna’nın diğer bölgelerindeki kurumlar Moskova’nın aslında ilk bakışta göründüğü kadar etkili olduğu görülüyordu.
BHF tarafının Bakanı Ramo Isak euronews’e şöyle konuştu: “Rusya’nın kendine ait pek çok sorunu var ve Bosna-Hersek’in bazı sorunlarıyla oynama zamanı yok.”
“Bosna Hersek egemen bir ülkedir ve Rusya bunu biliyor, herkes biliyor. Sırp Cumhuriyeti, Bosna Hersek’in işleri hiçbir şekilde engelleyemez, kimse de onlara bir şey soramaz ve bence en iyisi, eğer onlar da bunu kabul etseler. kendi ekonomik sorunlarının devası.”
Bu arada SC katılıyor, yakın zamanda sınır ötesi işbirliğini sürdürmeyi amaçlayan bir mutabakat anlaşması imzalayarak komşu Sırbistan ve Belgrad’a birleşiyor. Bazıları bunun Dodik’in, Dayton Barışı dağıtmasının kesinlikle yasakladığı SC’nin bağımsızlığı yönündeki çabasını güçlendirmeyi amaçladığını iddia ediyor.
Sırbistan’ın popülist başkanı Aleksandar Vučić, kendisi ve Bosnalı Sırp ayrılıkçı lideri Haziran bölgelerinde bölgedeki tüm Sırpların “birlik” çağrılarının yer aldığı büyük bir milliyetçi toplantı düzeniken bile Balkanlar’da barış ve uyum programında bulundu – ve mutabakat, bir Belgrad’daki doğrudan sonuç .
Ancak başka bir durumun böyle olmadığı konusunda ısrarcı: Aslında bu sadece Banja Luka’nın elinin hücrelerinde ve Sırp çoğunluğunun Balkanlar’daki iki parça arasındaki ilişkilerde aralıklar anlamına geldiğini söylüyor, Darko Matijašević (Sırp Cumhuriyeti eski başbakanı Darko Matijašević) Euronews’e şunu söyledi:
“Bildiğiniz gibi Dayton Barışı’na ve anayasamıza dayanarak Bosna’da özerkliğimizin yüksek devletin korunmasının ulusal çıkarlarımıza uygun olduğu konusunda karşılıklı anlayışa dayalı anlaşmalara var olabilmemiz kesindir.”
