Andrey Gnyot, her olayda tutulduğu Belgrad’daki sıradan dairelerinde ayak bileğine bir takip cihazı alıyor.
Ancak Belaruslu gazeteciler, aktivistler ve reklamcılar vergi kaçakçılığı suçlamalarına karşı yaptıkları itirazın başarısız olması ve Belarus’un geri dönmesi durumunda kendisini çok daha kötü bir doğumun beklediğinden korkuyordu.
Euronews’e yapılan bir röportajda şöyle konuştu: “Protestolar sırasında çalışanlar gözaltına alındı, tutuklandı ve tutuklandı. Muhtemelen Belarus hapishanelerinde 50 ila 100’den fazla kişi tutuluyordu.” 2002’de Başkan Aleksandr Lukashenko’nun elindei devirmeye çalışan protestolarda aktif olanların sayısı arttı.
Gnyot, iade talebinin protestolardaki rolünden kaynaklandığını düşünüyor ve ekip, iade talebinin Lukashenko mevzuatının kendisini ve protestoları yayınlayan ve videolarını yayınlayan parçaların yakalanmasından kaynaklandığını söylüyor.
Belgrad Yüksek Mahkemesi zaten Belarus’a iade edilmesine karar verdi. Gnyot Temyiz Mahkemesine başvuruda bulunuldu ve 27 Ağustos’a kadar bir karar alınması bekleniyor. Eğer Belarus’a gönderilirse onu bekleyen akıbetten emindir.
Sakin bir şekilde konuşarak, “İşkence ya da istismar yoluyla ölüm. ‘Beklenmedik’ öldürülen en az 12 insan vakası var. Hepsi sağlıklıydı ve hepsi siyasi tutukluydu.” dedi.
İfade özgürlüğünden yoksunluk, özgürlük avantajının zayıf olması ve özgür ve adil seçimler de dahil olmak üzere çoğu demokratik normu reddetmeleriyle tanınan Rusya, Belarus ve Çin’e Avrupa ülkelerinin halkının iade edilmesi nadir görülen bir durum.
Avukat ve insan hakları uzmanı Nikola Kovačević Euronews’e, Avrupa’nın birçok ülkesindeki siyasi ölüm riski nedeniyle Rusya, Belarus ve Çin’e nadiren insanların geri döndüğünü söyledi.
“Belarus’un Gnyot’u Sırbistan’a iade etme talebi, daha sonra anayasal düzenin bozulmasından yargılanmanın sağlanması için onu yakalamaya yönelik bir hilenin parçası. Ona yönelik tüm suçlamalar, kişilerin insanların geri ödenmesini sağlamak amacıyla yapıldı. Andrejy Gnyot gibi” dedi Nikola Kovačević.
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) onun aralıksız serbest bırakılması için kampanyayı yürütüyor.
CPJ’in Avrupa ve Orta Asya program koordinatörü Gülnoza, “Avrupa Birliği’ne aday bir ülke olarak Sırbistan, özgür basının bilinen düşmanı Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukashenko gibi otoriter rejimler adına uygulanan ulusötesi baskılara boyun eğmemelidir” dedi.
Gnyot, Ekim ayında Sırbistan’a gelir gelmez Belgrad’da gözaltına alındı ve Belarus ceza kanununa göre vergi kaçakçılığı suçundan yedi yıl boyunca hapis cezası isteniyor.
Gnyot’un raporları, ABD Kongresi tarafından finanse edilen yayıncı Radio Free Europe/Radio Liberty’nin Belarus servisi Radio Svaboda tarafından 2020’deki protestolar sırasında katıldı ve Belarus’taki radyo istasyonunu “gidişlikçi” bir grup olarak tanımladı.
Belarus 2020 protestolarından bu yana giderek artan sayıda gazeteciyi çalışmaları nedeniyle hapse attı.
İnsan İzleme Hakları Örgütü ve Uluslararası Af Örgütü’nün kayıtları, Belarus’ta siyasi mahkumların maruz kaldıkları saldırı olaylarını kapsamlı bir şekilde belgeledi.
CPJ’in en son analizine göre Belarus, 1 Aralık 2023’te en az 28 gazetecinin parmaklıklarının ardında olmasıyla dünyanın en çok gazeteci hapsinden üçüncü ülke oldu.
Sırbistan’da o dönem gazeteciliği hakkında bilgi eksikliği nedeniyle nüfus sayımına dahil edilmeyen Gnyot dışında parmaklıklar takipte haber yoktu.