Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney ile güç bölümünün önde gelen haber ve bilgi kaynağı Güç Günlüğü işbirliği ile hazırlanan MW100 Türkiye Araştırması ve Raporu’nun altıncısı yayınlandı. Türkiye’nin en büyük 100 elektrik üreticisini listeleyen çalışma, kesimin yatırımcı profili ile elektrik üretim kapasitesindeki kaynak dağılımını da ortaya koyuyor. 31 Aralık 2024 itibariyle EPDK datalarını temel alan çalışma, yalnızca lisanslı elektrik üretim tesislerini kapsıyor.

DEVLET BİRİNCİ SIRADA

MW100 Araştırması, 2001 yılında başlayan ve 2013’ten sonra hızlanan özelleştirme programına karşın, kamu kuruluşu Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nin (EÜAŞ) bölümdeki yükünü koruduğunu ortaya koyuyor. Araştırmaya nazaran, EÜAŞ’a bağlı santrallerin toplam kurulu gücü geçen yıl ile birebir düzeyde kalarak 21.802 MWe olarak hesaplandı.

Bu kapasite, Türkiye’nin 115.354 MWe’lik toplam kurulu üretim kapasitesinin yüzde 19’unu oluşturuyor. EÜAŞ’ın kurulu gücünün 14.451 MWe’si hidroelektrik santrallerden, 4.735 MWe’si doğalgaz santrallerinden, 2.424 MWe’si yerli kömür santrallerinden ve 17 MWe’si rüzgâr santrallerinden oluşuyor.

ÖZEL DALDA BİRİNCİ BEŞ

Özel sektör şirketleri arasında kurulu güç açısından en büyük oyuncu evvelki yıllarda olduğu üzere tekrar ENKA. MW100 Araştırması’na nazaran, ENKA’ya ait santrallerin toplam kurulu gücü 3.978 MWe ile Türkiye’nin toplam üretim kapasitesinin yüzde 3,4’ünü oluşturuyor. Araştırmada, 3.901 MWe’lik kurulu gücüyle Alman E.ON ve Sabancı Holding iştirakindeki Enerjisa Üretim üçüncü sıradaki yerini korurken, devreye aldığı yeni santrallerle ENKA’ya daha da yaklaştı. 3.161 MWe’lik kurulu gücüyle dördüncü sıradaki Cengiz Güç, istikrarlı kaynak dağılımıyla dikkat çekerken, 3.033 MWe ile Limak Güç beşinci sıraya yükseldi.

ÖNE ÇIKAN GELİŞMELER

2024 yılında devreye giren santrallerin ve kapasite artışlarının çoğunlukla yenilenebilir güç kaynaklarından geldiği gözleniyor. Kesimdeki en büyük kapasite artırımını Kalyon Güç gerçekleştirdi. Kalyon Güç, Şanlıurfa Viranşehir’deki GES yatırımıyla birlikte Ankara, Bayburt, Trabzon ve Elazığ’daki RES projeleri sayesinde yenilenebilir güç portföyünü kıymetli ölçüde genişletti. Kalyon Enerji’yi takiben Aydem Enerji’nin toplam kurulu gücünde geçen yıla kıyasla 179 MWe’lik artış yaşandı.

DİKKAT ÇEKEN YATIRIMLAR

2024 yılı içerisinde devreye alınan, Limak Güç’e ait 100 MWe kurulu güce sahip G4 Erzin 1 GES ve IC İçtaş Güç’e ait 78 MWe kurulu güce sahip G4 Erzin 2 GES, geçen yılın en dikkat çeken yatırımları ortasında yer aldı. Öte yandan, birçok güç üreticisinin, bilhassa güneş ve rüzgâr gücü kaynaklı yardımcı kapasite artışına yöneldiğini gözlemliyoruz. Buna ek olarak Kuvvetli Güç, Eksim Güç ve Aksa Güç (Kazancı Holding) üzere Türk kümelerinin yurt dışındaki santral yatırımları 2024 yılında da artarak devam etti.

LİSTEYE 4 YENİ ŞİRKET GİRDİ

MW100 listesine bu yıl 4 yeni şirket dahil oldu. HABAŞ, geçen yıl ayrıldığı listeye bu sene tekrar girmeyi başardı. Yeni katılan şirketlerden Ataseven Group, 70 MWe kapasiteli Atares-1’in devreye alınmasıyla listeye 78. sıradan giriş yaptı. 2024 yılında 4 yeni HES lisansı alan Murat HES Güç, 90. sırada yer alırken, HES, BES ve RES yatırımlarıyla öne çıkan Metgün Güç 92. sıradan listeye girdi. Öte yandan, Yeşilyurt Güç, AGE Güç, Peker Güç ve Edincik Güç bu yıl Top 100 listesinde yer alamadı.

ÜRETİM VE KURULU GÜÇ FARKI

“MW100, Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi Araştırması”nda geçen sene olduğu gibi elektrik kurulu gücüne ek olarak, elektrik üretimine nazaran birinci 10 şirket sıralamasına da yer verildi. En çok elektrik üreten şirketler sırasıyla EÜAŞ, Eren Güç, Enerjisa Üretim, İÇDAŞ, Limak Güç, Cengiz Güç, EMBA Power, Çelikler Holding, Diler Holding ve Aydem Enerji oldu. Kurulu güç listesinde birinci 10’da yer almalarına karşın ENKA ve Alım Güç, elektrik üretiminde birinci 10’a giremedi.

2024 GÜNEŞİN YILI OLDU

Kearney Şirket Ortağı, Türkiye ve Orta Asya Lideri Onur Okutur, 2024 yılında Türkiye’nin toplam kurulu gücünün yaklaşık 8.6 GW arttığına işaret ederek “Bu artışın yüzde 93’ü yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı santrallerden geldi. En çok artış ise güneş enerjisi kurulu gücünde gerçekleşti” dedi. Yenilenebilir güç yatırımlarına ve karbonsuz kaynaklara yöneliminin artmasıyla doğal gazın kurulu güç içindeki hissesinin azalmaya devam ettiğini kaydeden Okutur, “2014’te elektrik üretimimizin yarısını sağlayan doğal gaz santrallerinin hissesi 2024’te yüzde 19’a geriledi’’ dedi.

2025 BEKLENTİSİ NÜKLEER VE DEPOLAMA

Enerji Günlüğü Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Kara ise önümüzdeki periyotta depolamalı tesisler ile hibrit santral yatırımlarının kurulu güç artışında ve bunun içeriği üzerinde tesirli olacağına işaret etti. Kara, 2025 yılında kesime damgasını vurmaya aday bir öteki beklenen gelişmenin de, Türkiye’nin birinci nükleer santrali Akkuyu NGS’nin devreye girmesi olduğunun altını çizdi.

KURULU GÜÇTE BİRİNCİ 10 OYUNCU (2024)

ELEKTRİK ÜRETİMİ BİRİNCİ 10 LİSTESİ (2024)