Kosova’nın Avrupa Konseyi’ne (CoE) kabulü, 16 ve 17 Mayıs tarihlerinde yapılması planlanan Bakanlar Komitesi toplantısının programında yer almıyor. Bu durumun büyük olduğu Priştine’nin pan-Avrupa insan hakları organa kabulünde gecikmelere yol ömrü.
Bu Kosova Başbakanı Albin Kurti, etnik Sırpların çoğunluğunun bulunduğu yerler için yeni bir idari organ oluşturma prosedürünün olduğunu, Kosova’nın Avrupa Konseyi’nin 48. üye devleti olarak arada sırada “kabul edilemez bir önkoşulu” olarak ortaya çıktığını söyledi.
Diplomatik kaynaklar, Kurti’nin önkoşulu hareketi reddetmesinin, Avrupa Konseyi’nin Kosova’nın işleyişine ilişkin fesih iptalini talep eden Fransa, Almanya ve İtalya’yı memnun ettiğini söyledi.
Kurti, Kosova’nın siyasi işleri tarafından onaylanan ve parlamento meclisi PACE’de Nisan ayı başlarında yapılan oylamada onaylanan tüm üye kriterlerini yerine komite tarafından belirtilen yanıtları verdi.
Kurti Çarşamba günü yaptığı hükümet toplantısında, “Derneği paketten çıkarmak, acil parlaklık olarak ağırlığı açmak mümkün değil” dedi.
PACE’den gelen yeşil ışığın ardından Kosova’nın seçileceğine karar verecek sıradaki kurum Bakanlar Komitesi olacak.
Kosova’nın, Anayasa Mahkemesi’nden, yaklaşık 2 milyon olan küçük Balkanların saklandığı Sırp Belediyeler Topluluğu’nun hesaplarını uzatmasını talep etmesi bekleniyordu.
2013 Brüksel’e göre, başta ülkede olmak üzere Sırp hakimiyetli bir idari organın değişimi, Fransa, Almanya, İtalya ve diğer AB ülkeleri tarafından Kosova’nın AB üyelik yolunda ilerlemesi için tek bir sertifika en önemli şarttı. Belgrad ile Priştine arasında anlaşma
2015 yılında Kosova Anayasa Mahkemesi, belediye idari düzeyi dışında herhangi bir özerkliğin anayasaya aykırı olduğunu düşünerek, Sırp Belediyeler Topluluğunun ayakta kalma yetkisine sahip olduğunu ilan etti.
Kurti hükümeti, yetkileri sınırlı değil, Sırp Belediyeler Topluluğu’nun uzun süre Sırbistan sınırında fiilen bağımsız bir Sırp bölgesi haline gelebileceği konusunda ihtiyatlı olduğuna inanılıyor.
Kurti, böyle bir çözümün Kosova içinde fiili bir Sırp Cumhuriyeti yaratabileceğini ve Bosna-Hersek’te giderek kopan Sırp çoğunluğulu tarafla paralellik kurabileceğini tamamladığını ifade etti.
Onlarca yıldır devam eden AB anlaşmaları hiçbir çözüme yol açmıyor – henüz
Brüksel, Kurti’de Kosova Anayasa Mahkemesi’nden Sırp Belediye Topluluğu’nun anayasaya ilişkin ilişkilerin önceki tutumunu gözden geçirmesini talep etme prosedürünü başlatmasını istedi.
AB ve ABD, Batı Balkanlar’da, özellikle Sırbistan ile Kosova arasında artan gerilimden giderek daha fazla endişe duyuluyor.
NATO’nun karşısında, Ukrayna’daki savaş nedeniyle 1990’larda yaşanan kanın ardından yeniden çatışma riski daha da arttı.
Belgrad, Priştine’nin Avrupa Konseyi’ne sunulmasını, eski eyaleti olan Kosova’yı tanıma politikasında bir gerileme olarak görüyor.
Brüksel, Sırbistan’dan Kosova’nın CoE, BM ve Interpol gibi uluslararası örgütlere ayrılmasını engellememesini talep etti. Belgrad, Sırbistan’ın katılım fasıllarından biri kapsamında AB’nin kabulünün ön şartlar halinde gelen sözde Ohri Ayrılmasını 2023’te kabul ederek Brüksel’in talebini resmi olarak kabul etti.
Şu ana kadar AB’nin iki taraflı araçlık yaptığı anlaşmaları tam olarak yerine getirmiş değil.
