Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki savaşında Filistinlilere karşı soykırım yapmakla suçlandığı Birleşmiş Milletler yüksek mahkemesindeki davaya 50’den fazla ülkenin desteklenmesi tavsiyesini ifade etti.
ABD de dahil olmak üzere Güney Afrika’nın İsrail’deki BM Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesinin ihlal edilmesi yönündeki iddiasını kuvvetle reddetti. Çok daha fazlası sessiz kaldı.
Perşembe ve Cuma günü Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’nda görülen dönüm noktası niteliğindeki davaya dünyanın tepkisi, konu İsrail ile Filistinliler arasındaki 75 yıllık içinden çıkılamayan soruna gelindiğinde planlanabilir bir küresel bölünmeyi gösteriyor.
Pazar, kadarki en kanlı çatışmalarının 100. günü.
Güney Afrika’nın davasını destekleyen ülkelerin çoğunluğu Arap dünyasından ve Afrika’dan geliyor.
Avrupa’da yalnızca Müslüman Türkiye milleti onaylarını beyan etti.
Hiçbir Batılı ülke Güney Afrika’nın İsrail’e yönelik iddialarında destek beyanında bulunmuyordu. İsrail’in ABD ile yakın müttefiki olan bu iddiaları asılsız olarak reddedildiğini, İngiltere’nin bunları haksız olarak nitelendirdiğini ve Almanya bunları “açıkça reddettiğini” söyledi.
Çin ve Rusya, yakın tarihte uluslararası bir mahkeme önüne gelen en önemli davalardan biri hakkında çok az şey söylerken, Avrupa Birliği’nde herhangi bir yorumda bulunmadığını söylüyor.
AB, ABD ve İngiltere’den tepki: ‘Mesnetsiz’ iddiaları
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail’e yaptığı ziyaretten bir gün önce mahkeme sürecinin başlamasından bir gün önce, Güney Afrika’nın iddialarının “asılsız” olduğunu ve davanın “dünyanın dikkatini çatışmaya kalıcı bir çözüm bulma çabasından uzaklaşmadığını” söyledi.
Ulusal Güvenlik Konseyi görevlisi John Kirby, soykırımın hafife alınacak bir kelime olmadığını ve bunun burada geçerli olduğuna kesinlikle inanmıyoruz” dedi.
İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron davayla ilgili olarak “Güney Afrikalıların koşullarını kabul etmiyoruz” dedi.
İsrail soykırım iddialarını güçlü bir şekilde reddediyor ve halkını savunduğunu söylüyor. Saldırının, rejimin yönetimi ve 7 Ekim’de güney İsrail’e sürpriz saldırılar düzenleyerek çatışmayı kışkırtan militan grup Hamas’ın liderlerinin ortadan kaldırılmasının planlandığı belirtiliyor.
Blinken, Hamas ve diğerlerinin “İsrail’in yok edilmesi ve Yahudilerin kitlesel olarak bilgilendirilmesi için açıkça çağrıda bulunmaya devam etmesi” göz önüne alındığında, İsrail’e yönelik soykırım olayının “özellikle sinir bozucu” olduğunu söyledi.
ABD, İngiltere, AB ve diğerleri Hamas’ı terör örgütü olarak sınıflandırıyor.
Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail’in Gazze’deki askeri müdahalesi 23.000’den fazla Filistinliyi öldürdü. Kont, savaşçılar ve siviller arasında ayrımcılık yapmıyor. Ölenlerin üçte ikisinden fazlasının kadın ve çocuk olduğu belirtiliyor.
Kuzey Gazze’nin büyük bir kısmı, İsrail’in hava saldırıları ve tank yoğunluğuyla silinen mahallelerle birlikte yaşanmaz bir ay manzarası haline geldi.
Güney Afrika da Hamas’ın 7 Ekim saldırısını kınadı ancak bunun yerine İsrail’in tepkisini haklı çıkarmadığını savundu.
Almanya’nın İsrail’e desteği ve Türkiye’nin şüphesi
Almanya’nın duruşmalarının bittiği gün Cuma günü İsrail’e destek, Nazilerin Avrupa’da 6 milyon Yahudiyi öldürdüğü Holokost tarihi göz önüne alındığında sembolik bir önem taşıyor. İsrail, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Yahudiler’in gölgesinde bir sığınak olarak kuruldu.
Alman hükümet sözcüsü Steffen Hebestreit, “İsrail kendini savunuyor” dedi. Açıklamada ayrıca, 1948’de BM Soykırım Sözleşmesi’nin en büyük ölçüde teşvik eden Holokost’a da değinildiği belirtildi.
“Almanya’nın tarihi göz önünde bulunduruluyor… Federal Hükümet kendisini özellikle Soykırma Karşı Sözleşme’ye bağlı görüyor” dedi. İsrail’e yönelik iddiaların “tamamen asılsız” olduğunu söyledi.
Almanya davaya İsrail adına müdahale etme planında olduğunu söyledi.
AB’nin yalnızca ülkelerinin davaları BM mahkemesine taşıma hakkına sahip olduğunu söyledi. Üye devletlerin çoğu rol almaktan kaçındı.
AB’ye girme sürecinde olan Türkiye, bölgedeki tek ses konumundaydı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ülkenin davasında İsrail’e karşı kullanılacağına dair bildirimlerin bulunduğunu söyledi.
“Bu belgelerle İsrail kınanacak” dedi.
Araplardan İsrail’e kınama
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Güney Afrika’nın geçen ay sonlarında açılan davayı kamuoyuna açıklayan ilk bloklardan tutuklandı. Raporda, “İsrail savunma güçleri tarafından kitlesel soykırım gerçekleştirildiği” ifade edildi ve İsrail’de, Gazze’deki sivillerin “ayrım gözetmeden hedef almakla” suçlandığı belirtildi.
İslam İşbirliği Teşkilatı, İran, Irak, Suudi Arabistan, Katar ve Mısır’ın da aralarında bulunduğu 57 ülkeden oluşan bir bloktur. Merkezi Suudi Arabistan’dadır. 22 üyeli ülkenin neredeyse tamamı İslam İşbirliği Teşkilatı’nın parçası olan Kahire merkezli Arap Birliği de Güney Afrika’nın davasını destekledi.
Güney Afrika, Arap dünyasının dışında da bir miktar destek gördü. Namibya ve Pakistan, bu hafta BM Genel Kurulu’nda yapılan toplantıda bu konu üzerinde anlaşmaya vardı. Para da kazandı.
Güney Afrika ülkesi Namibya gazetesinde Namibya Devlet Başkanı Hage Geingob’un “Barışsever hiçbir insan Gazze’de Filistinlilere karşı işletilen katliamı dikkatle gelemez” dedi.
Malezya Dışişleri Bakanlığı “İsrail’in Gazze’deki zulmünün yasal olarak hesap bilgilerini” talep etti.
Çin ve Rusya’dan sessizlik
Dünya mahkemesinde soykırım iddialarıyla karşı karşıya olan Çin, Rusya ve artan güç Hindistan’da büyük ölçüde sessiz kaldı; davranışları bakılırsa böylesine kışkırtıcı bir davada tavır almanın pek olumlu bir yanı olmadığının ve bölgedeki bölgenin geri dönülemez şekilde alt üst düzeyde tutulabileceğinin bilinmesi. .
Hindistan’ın dış politikası olarak Filistin davasını destekledi, ancak Başbakan Narendra Modi İsrail ile dayanışmasını ifade etti ve Hamas’ın teröre saldırısında bulunan ilk küresel liderlerden rapor edildi.
Çitte oturmak mı?
kıtanın en büyük ekonomisi olan ve Dışişleri Bakanlığı’nın Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın Güney Afrika’nın davasını sürdüni Brezilya’nın da bulunduğu bir avuç Güney ülkesinde Amerika şiddetini yükseltti.
Ancak bakanlığın doğrudan İsrail’e soykırımla suçlaması vardı, ancak Gazze’de ateşkes ihtiyacına odaklanıldı.
Güney Afrika’nın İsrail’e karşı davası iki yönlü: Mahkemenin İsrail’in soykırımı açıklamasını ve Gazze’deki askeri harekatına son bilgileri emreden geçici bir karar vermesini istiyor. Mahkeme, yakın zamanda geçici bir karara varacağını ancak davanın ciddiyetini yansıtacak şekilde soykırım suçlamasıyla ilgili nihai kararın görünümünün yıllar alabileceğini söyledi.
Brezilya, davanın İsrail’de “soykırım teşkilatının tüm eylemleri ve kesintilerin durdurulmasını” sağlamadığını söyledi.
Diğer ülkeler Güney Afrika ile anlaşma konusunda yetersiz kaldı. İrlanda başbakanı Leo Varadkar, soykırım davasının “kesin olmaktan uzak” olduğunu ancak mahkemenin Gazze’de ateşkes emrini verdiğini umduğunu söyledi.
