Libya yine bir yolunda. Yollardan biri “Çıkmaz Sokak” olarak işaretlenmiştir; Üzerindeki kayıtların yolu budur.
Bu hiçbir yere varmayan bir yol çünkü seçimlerde iktidarı ve dolayısıyla mali çıkarlarını kaybedecek olanların seçim düzenlemeyi kabul etmelerini beklemek, hindilerden Noel için oy vermelerini istemek gibidir.
Türkiye bunu asla yapmıyor ama BM’nin kişisel yaptığı süreç bu.
Daha akılcı olan diğer yol ise, Libya’daki Senussi Krallığı’nın meşru varisi Prens Muhammed El Senussi’nin, çıkmazı kırmak için yakın zamanda başlattığı, Libya kökenli yeni Ulusal Diyalog’u destekliyor.
Bölünmüş olanları yeniden birleştirmek için dar çıkarların dağılımını geçen bu yeni Ulusal Diyalog, hız kazanıyor ve tüm kesimlerinde kalpleri ve zihinleri fethediyor.
Bu kritik kavşaktaki tek prosedür yol bu. Kapsayıcılık, meşruiyet, demokratik yönetim ve Libya ulusal kimliğine odaklanan yurtsever bir vizyon bünyesinde barındırılıyor ve Libyalılar, mevcut için yeniden bulunan bu umut konusunda Avrupa’nın aktif olarak bekliyor.
Karmaşa içindeki bir Libya Avrupa’nın yaşlılığında de değişiyor
2011’den bu yana yaşanan siyasi başarısızlıklar Libya’yı içinde bıraktı. Çok sayıda iç savaş yaşandı. Seçimler birçok kez planlandı, iptal edildi veya süresiz olarak ertelendi.
Her şey olduğu gibi kabul edilirken, Libyalı olmayanlar tarafından atanan çok sayıda hükümet, yalnızca dar çıkarlara kar payı dağıttı ve bu şekilde ayrılıkları seçimden çıkarmak yerine derinleştirdi.
Yönetişim eksikliği, vatandaşların güvenliğini sağlayamama ve yaygın yolsuzluk nedeniyle ekonomik kalkınma ve altyapı eksikliği nedeniyle binlerce kişinin hayatı kaybedildi.
Avrupa açısından sonuçlar geniş kapsamlıdır. İstikrarı bozan unsurların kök saldığı güney kanatlarındaki güvenlik eksikliğinden, kıtaya yasa dışı göçün yayılması (2023’te Avrupa kıyılarına erişimya çalışırken 2.200 kişinin öldüğü görüldü), küresel istikrarsızlığın bir sonucu olarak enerji güvenliğisizliğine kadar Libya’nın geniş rezervlerine erişimle devam edilebilir olan bu durum ( Her yıl Kuzey Afrika’nın en büyük arzını temsil eden 48 milyar varil onaylı petrol rezervine ev sahipliği yapıyor), durum Avrupa’nın yeniden çıkarları açısından bundan daha ciddi.
Her ne kadar bazı ülkeler daha ilgili olsa da, Avrupa’nın Libya’nın geleceğine ilişkin bir vizyon açık değildi. Hatta zaman zaman Fransa ve İtalya gibi farklı Avrupa ülkelerine karşı mücadelelerde de yer aldı.
Libya liderliğinde gerçek bir taban diyalogu
Ancak şimdi, bölgede olmayan bir çıkmazla karşı karşıyayken, daha iyi bir geleceğe yönelik yeni ve umutlu bir umut ülke çapında hızla yerleşiyor.
Sadece haftalar önce, Libya Bağımsızlık Günü münasebetiyle Veliaht Prens El Senussi yıllık konuşmasını yaptı. Bu, birçok kişinin ülke takviminde öne çıkan bir konu haline geldi.
Önceki yıllarda sözler öncelikli olarak güce odaklanmışken, bu yıl bunu çok daha somut bir şekilde yaptı ve Libya’da devam eden yeni bir Ulusal Diyaloğun başlatıldığını duyurdu.
Daha önce görülen durumun aksine, bu diyalog gerçek anlamda Libya hükümdarlığında ve Prens Muhammed’in egemenlikleri altında tabandan yapılıyor.
Dünyanın dört bir yanındaki başkentlerde buluşmak için seyahat eden Libyalılardan oluşan etkileyici bir dinlemenin duyurulması, bu çıkışın gerçekten ne ölçüde kapsayıcı olduğu açıkça ortaya çıkıyor.
Şu anda hizmet veren siyasi örgütlerden, ülkenin dört bir yanından toplumun toplumuna ve yaşlılara, askeri liderlere, akademisyenlere, gençlere ve diğer pek çok kişiye kadar hepsi, akıllarında aynı mesajla Veliaht Prensi parlayan geldi: Birlikte çalışma zamanı geldi. toplamda birleşik bir Libya yaratıyor.
Libya bilgilerini ne öğrendiniz?
Prens Muhammed’in orada bulunanlara hatırlatıldığı gibi, yeterince takdir edilmeyen önemli bir gerçek, Libya’nın, II. Dünya Savaşı’nın hemen ardından elbette aynı olmasa da benzer zorluklarla karşı karşıya kalmaktır.
Onlarca yıl süren İtalyan sömürgeciliğinin tahribatında, Libya’nın bir savaş alanı olan İkinci Dünya Savaşı’nın kendisi, bugün gördüğünüz aynı kabilesel, bölgesel ve etnik ayrılıklar ve çatlaklar bir araya gelerek muhtemelen daha da kötü bir siyasi manzara yarattı. Libya’nın bugün karşı karşıya olduğundan daha fazlası.
Ancak hemen ardından Libya, artık Altın Çağ olarak güncellemeyi duyuracak bir çıkış yolu buldu.
Bunu, kendi kültürel ve tarihi normlarına güvenerek, kendi ulusal kimliğine dayanarak, özünde meşruiyeti olan, birleştirici olmak için gerekli ulusal yetkin olan siyasi seçenekler ve ayrıca onları destekleyen gerekli sembol ve hücrelerde gerçekleştirdik. Uzlaşmayı ve ulus inşasını mümkün kılmak için sadakat ve vatanseverlik.
1949’dan başlayarak, iki harfli kısa bir süre içinde, son Ulusal Diyalog, 1951 Bağımsızlık Anayasası’nın kabul edilmesi konusunda fikir birliğine sahipti.
Seçilmiş bir parlamento ve temsili yönetim ile demokratik bir anayasal monarşi kurdu. Senato ve Temsilciler Meclisi’nden oluşan iki meclisli bir yasama organı kuruldu ve seçilmiş kişilerin endişelerini dile getirmesine olanak tanıdı.
Elbette bağımsız ve çok saygı seçenekleri bir yargı da vardı. Bu çerçeve, monarşi ile yasama organı arasında bir güç sağlanmasını sağlamayı, ayrılanların ayrılması için yolları sağlamayı ve demokratik bir temeli teşvik etmeyi amaçlıyordu.
Seçimler yapıldı ve kadınların oy kullanmasına izin verildi, bu da kişinin siyasi sürece katılmasına ve tercihlerini ifade etme fırsatı verdi. Aslında Libya’dan önce kadınların İsviçre ve Portekiz’den oy kullanma hakkı vardı.
Avrupa’nın Libya üzerindeki etkisi olumlu olabilir
Bugün dünyada İsveç, İngiltere, İspanya, Hollanda, Danimarka, Norveç, Malezya ve Japonya dahil pek çok demokratik anayasal monarşi modeli bulunmaktadır.
Her ülkenin kendi tarihi, kültürü ve ulusal kişiliğinden doğmuştur ve onları kapsar. Libya’da da aynısı oldu.
Libya’nın yeni Ulusal Diyaloğu, Avrupalı liderlerin nihayet küresel üzerinde olumlu bir etki yaratması için bir fırsat olarak görülmelidir.
Bugüne kadar, her şeyde, dış müdahalelerde istikrarsızlığa önemli ölçüde katkı sağlanmıştır. Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere dış çıkarların rekabeti, iç anlaşmazlıkların alevlerini körükledi.
Özellikle Avrupa ülkeleri arasında, Veliaht Prensleri tarafından ayrılan, Libya’da istikrar ve ilerlemeye yönelik geniş bir yaklaşım olan ve başarı için gerekli tekliflere sahip olan yeni Ulusal Diyalog’u desteklemek için bir paradigma değişimine ihtiyaç var.
Avrupalı politika ürünleri geçmişin başarısızlık formüllerine tekrar tekrar başvurmak yerine bu yeni girişime aktif bir ilgi göstermelidir. Harekete geçmenin tam zamanı.
Ashraf Boudouara, Libyalı bir siyasi analist ve Anayasal Monarşinin Dönüşü Ulusal Konferansı’nın Başkanıdır.
Euronews olarak tüm görüşmelerin önemli kısımlarından oluşuyor. Önerilerinizi veya sunumlarınızı sürdürme ve sohbetin bir parçası olmak için [email protected] adresinden bizimle iletişime geçin.
