Geçen yıllarda bu zamanlar Svitlana Maistruk, Polonya’ya gitmek için ülkeye seyahat ederek aceleyle Ukrayna’dan kaçıyordu.
ne zaman Euronews onunla konuştu, tamamen kendini “kaybolmuş ve harap olmuş” olarak tanımladı, ancak arkadaşlarıyla birlikte kaçmak için bir plan yaptıkları için minnettardı.
Bir yıl sonra batı Svitlana eve döndü ve kocası ve yeni bebeğiyle birlikte Ukrayna’da yaşıyor.
Şehri Kiev’i özlese de, batıdaki yeni hayatlarına alıştılar ve geri dönenler için sevdiklerini korudular ve minnettar hissediyorlar.
“Ailemden ve kocamdan uzak olmak duygusal olarak çok karmaşık” diyor.
“Dört aydan fazla dayanamadım ve hapishaneyi geride bırakamadım ve birlikte Ukrayna’da olmayacağımızın ve birlikte olmamızın daha iyi olacağına karar verdik.”
Svitla batına ve kocası, Kiev’de riskin daha büyük getirilerini kullanarak Ukrayna’daki Lviv’de kalmaya karar verdiler. Arkadaşlarını özlüyor ama üzerindeki değişikliklere alışmış durumda.
“Biz elektriksiz yaşamaya alıştık, Ukraynalılar zorluklara alıştı, biz sadece elektriksiz yaşamanın farklı yollarını buluyoruz” diyor.
Rusya’nın ülke sıcaklığı olduğu gibi altyapıya saldırması durumunda su ve elektrik için yedekleri var.
“Maalesef Ukrayna için yeni bir normal.”
‘Hava baskınları telefon sesi gibi olağan’
Odesa’dan 24 yaşındaki Vasilisa Chumachenko, Svitlana gibi Ukrayna’daki ailenin yanında araştırmacı sahibi için önemli olduğunu söylüyor.
Rusya geçen yıl savaşında, çoğunlukla sevdikleri, özellikle de cephe hatlarına yakın olanlar için çok korkmuştu. Ancak korku ve belirsizliğe rağmen Ukrayna’da yürütmeyi seçti.
“Yurtlara taşınmadım, göçmen olmadım çünkü burada ailem var, birlikte var, burada işim var. Aslında tüm hayatım burada, bizim evim” diye ekliyor.
Birkaç ay sonra Vasilisa, Kiev’e geldiği kisinden gelen korkunç haberlere alışmaya başladı. toplu mezarların muhafazası Rus güçleri tarafından öldürülen sivillerle. Ülke genelinde neler olup bittiğini göstermek onun “yeni gerçekliğinin” bir parçası oldu.
Hava saldırılarının olası bir füze uyarısını gördüğünde korkmuştu ama şimdi farklı hissediyorsun.
“Şimdi sadece duyuyorsun, senin için bir telefon görüşmesi gibi geliyor. Sanki, bilirsin, gökyüzünde bir yerlerde uçan bir füze gibi. Ve muhtemelen şu anda ölebileceğini. Ama olağan bir şey parçası gibi oldu” diyor.
Vasilisa, geçen yıl kendi kendine konuşsaydı bugün bunu söylediğine inanamayacağını söylüyor.
“Ama bu gerçeklikte bir yıl yaşadıktan sonra, insanoğlunun hayattaki her şeye alışabileceğini kesinlikle belirleyebilir” dedi.
“Bu kadar cesur olabileceğimizi bile tasarlıyoruz.”
Arkadaşı Olexander Krasnov da Odesa’da ve teknoloji deneyimi Ukrayna’nın silahlı kuvvetlerine bilgisayar ekipmanı elde etmek için kullanıyor.
“Doğru yerde okuyabileceğini düşündüğümüz için burada yardımcı olabileceğimizi söyleyebiliriz. Burada ekonomiye de yardımcı olabileceğimizi söyleyebiliriz” diyor.
Geçen yılki savaş nedeniyle %30 daralan Ukrayna maliyetlerine yardım etmek için yerel işletmelerden satın alıyor.
Ancak “güvende misiniz?” diyen Ali, hiçbir hava savunma sisteminin roketlere karşı %100 koruma sağlayamayacağını da sözlerine ekledi.
Kiev’de başkent değişti
33 yaşındaki bir STK çalışanı olan Khrystyna Brodych, Rus güçlerinin geçen Nisan ayındaki bölgelerden çıkmasının ardından ilk kez Ukrayna’nın başkenti Kiev’e döndü.
“Havada korku vardı, bir şeylerin yolunda olmadığı onun ama yine de eve gitmekten çok kaçıyordu” diyor.
Ancak o sonbahara kadar evinin inşası bir füze saldırısı duydu.
O anda kendini Kiev’de güvende hissetmişti ama hem sonbahar hem de geçen ay çok zordu.
“Havadan düzenli saldırılar inşa etmek, füzeler altyapıyı (vuruyordu) ve bu hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için çok zordu” diyor ve kısa kış günlerine ek olarak uzun elektriksiz nöbetler olduğunu da sözlerine ekliyor.
Üstün üstlük birçok arkadaş, özellikle çocuklar olanlar şehirden uzakta ve bazı Avrupa, ABD ve Kanada’da yeni hayatlar kurdu.
Gelecek için umut
Khrystyna, son zamanlarda ayaklarını sürerken Kiev’de parladığını ve rutin alarmlar ve tehditler olsa bile her şeyin geçtiğine inandığını söylüyor.
“Geleceğimizden umutluyum. Bugünkü kadar parlak görmek istiyorum” diyor.
Odesa’da Vasilisa, ülkenin işgal altındaki bölgelerin ve sürekli çatışmaların yaşadığı doğu bölgelerinden gelen ailelerle gönüllü çalışıyor.
Gönüllü çalışmanın bir parçası olarak, yurtdışına taşınabilmeleri veya daha sonra Avrupa toplumuna daha iyi entegre olabilmeleri umuduyla çocukların temel meslekleri eğitime yardımcı oluyor.
“Bu çocuklar, şu anda bir Avrupa toplumunda nasıl yaşanacağını (öğretmemiz) olması gereken bizim gelecek neslimizdir” diyor.
